Twee experts vertellen waar we wél mee wassen
Stel je komt bij ons langs- je bent altijd welkom- dan kom je niet in een bedompte wasserette terecht waar je tussen de stoomwolken nog net een rij wasautomaten kunt onderscheiden. Dat we allang niet meer met stokoude wasmachines werken, maar met een modern, high end wasproces, had je wel verwacht. Maar wat moet je je daar precies bij voorstellen? Peter Giezeman, expert op het gebied van industrieel wassen en Willem Nieuwenhuis, manager KAM bij Rentex geven je snel een indruk.
Geen wasje draaien
Peter: “ ‘Even een wasje draaien’ staat mijlenver af van de tegenwoordige wastechnologie voor kleding en (platgoed) textiel. Dat moet ook wel, want er worden nogal wat eisen gesteld. Behalve om vlekken verwijderen gaat het om hygiëne, kleurvastheid, slijtage en krimp. Ook het kostenplaatje en de focus op duurzaam wassen tellen sterk mee.” Willem: “Vandaar dat je bij Rentex innovatieve wasprocessen tegenkomt, afgestemd op het type wasgoed, de mate van vervuiling en de hoeveelheden was die we verwerken. Gemiddeld zo’n 450.000 kilo wasgoed per week.” Peter: “Waar je vroeger in een wasserette in twee uur één was in een wasmachine draaide, doe je nu zomaar 1500 tot 2000 kilo in een uur in een wasstraat met gemiddeld drie liter onthard leidingwater voor één kilo wasgoed. Onze wasmachine thuis gebruikt drie tot zes keer zoveel leidingwater …”
Oppervlaktewater als waswater
Willem: “Over water gesproken, een uitdaging waar we nu mee bezig zijn is dat we op termijn af willen stappen van leidingwater. Het water dat we van het waterleidingbedrijf afnemen gaat in de toekomst schaarser worden, dat komt onder meer door de toenemende droogte. Daarom willen we toe naar het gebruik van oppervlaktewater in plaats van hoogwaardig leidingwater. Hier in Friesland hebben we immers water genoeg, waarom zouden we dat niet kunnen gebruiken als water voor onze wasprocessen? Samen met een onderzoeksinstituut in Leeuwarden doen we op dit moment onderzoek naar de mogelijkheden.”
Acht verschillende wasstraten
Terug naar het wasproces zelf. Geen draaiende wastrommels dus, maar wat dan wel? Willem: “We hebben hier acht verschillende wasstraten voor allerlei soorten textiel. Van lakens, washandjes en spreidekens tot persoonlijke kleding van mensen in verzorgings-huizen en linnengoed voor bed, bad en keuken. Je praat dan over capaciteiten variërend van 950 kg tot wel 2000 kg per uur per wasstraat. Het wassen van platgoed textiel, dat zijn bijvoorbeeld lakens, slopen en theedoeken, duurt maar een half uurtje. Ik zal je verder niet vermoeien met de techniek, maar heel kort door de bocht is een wasstraat een enorme lange buis ingedeeld in vakken waarin de voorwas, hoofdwas en het spoelen plaatsvind. In zo’n vak kan afhankelijk van het type wasstraat wel 35- tot 60 kg wasgoed verwerkt worden. Achter de wasstraat staan speciale centrifuges of persen om de was te ontwateren.”
APK voor wastechnologie
Hoe waarborg je de kwaliteit van wastechnologie die continu in gebruik én in ontwikkeling is? Blijft alles echt aantoonbaar zo schoon en hygiënisch? Willem: “Om dat te checken voeren we met regelmaat controles uit. Daarnaast zijn er onafhankelijke testen, die onder meer door Peter verzorgd worden.” Peter: “Het wasproces wordt elk jaar uitvoerig gevalideerd om te kijken of alles goed verloopt en of alle waarden nog kloppen. Vergelijk het met de apk-keuring. Werkt alles nog zoals het hoort en zijn de resultaten prima, of zelfs duidelijk beter geworden? Daar zijn we heel kritisch op.”
Meest innovatieve wasproces
Peter: “Veel van de vakmensen in een grote wasserij als Rentex zijn speciaal opgeleide operators. Ze sturen de wasinstallatie aan en op hun beeldschermen monitoren ze continu factoren als de temperatuur, het waterverbruik en de werking van de wasstraat. En ze zorgen ook samen met de technische dienst van Rentex voor een goede werking en het onderhoud van de installaties. Wist je trouwens dat het nog niet zo lang geleden is dat wasserijen op 85 graden wasten? Terwijl je met moderne technologie al bij temperaturen tussen de 40 en 50 graden een schoon en hygiënisch wasresultaat krijgt.” Willem: “Ook de aller-vuilste was, die vaak onnodig bij het afval belandt, wordt schoon en dat voorkomt verspilling van kostbare grondstoffen. Bij Rentex gebruiken we daarvoor het meest innovatieve wasproces: EPIC. Dankzij de speciale enzymtechnologie van EPIC kun je met 40% tot 50% minder wasmiddel volstaan en bespaar je één tot anderhalve liter leidingwater op iedere kilo wasgoed.” “Als je minder wasmiddelen gebruikt komen er veel minder chemicaliën in het afvalwater terecht.”
Op naar waterstof
Peter: “Ook het drogen van de was is veranderd. Vroeger hingen wasserijen de was op in een weiland, maar met ca. 20.000 lakens per dag kan je een afstand van 60 kilometer overbruggen. Moderne droogapparatuur werkte eerst met stoom, door over te gaan op verwarming met gas, werd het energiegebruik per kg (platgoed) textiel met 35 tot 50% verlaagd.” Willem: “Samen met een aantal collega bedrijven en de gemeente Súdwest Fryslân hebben we concrete plannen om de aardgaskraan uiterlijk 2030 dicht te draaien. Samen onderzoeken we de mogelijkheden van groene waterstof. Dat was in 1913 bij de start van Rentex nog science fiction.”
